برآورد اثرات متغیرهای اقتصادی کلان بر نابرابری توزیع درآمد در ایران

مقدمه: توزیع درآمد، به توضیح چگونگی سهم افراد یک کشور از درآمد ملی می‌پردازد. یکی از مهم‌ترین وظایف دولت کاهش نابرابری درآمد در جامعه است که بدین منظور ابتدا لازم است که چگونگی تغییرات درآمدهای افراد جامعه با استفاده از مناسب‌ترین ابزارهای علمی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در پاسخ به این نیاز، در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از ابزارهای علمی اثرات متغیر‌های اقتصادی کلان بر نابرابری توزیع درآمد آزمون و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. روش: در این مطالعه مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی کلان مؤثر بر نابرابری توزیع درآمد در ایران با استفاده از آمارهای موجود در سری زمانی 86ـ1350 و با بهره‌گیری از روش خود توضیحی با وقفه‌های توزیعی [1] ( ARDL ) اندازه‌گیری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته 130است. یافته‌ها: یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که افزایش نرخ رشد جمعیت و پدیده انقلاب و جنگ تحمیلی در ایران، موجب افزایش توزیع نابرابر درآمد در جامعه شده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی، ضمن این‌که موجب افزایش تولید ناخالص ملی می‌گردد، به کاهش نابرابری و توزیع برابرتر درآمد کمک خواهد نمود. به علاوه، کنترل رشد جمعیت، سیاست مناسبی در جهت کاهش نابرابری درآمد در ایران خواهد بود. براساس یافته‌های این تحقیق، همچنین می‌توان نتیجه گرفت که با اتخاذ تدابیر مناسب و از بین بردن زمینه‌های ایجاد تنش‌های سیاسی داخلی و خارجی، زمینه‌های بی‌ثباتی و درنتیجه بهبود رشد تولید ملی و توزیع برابرتر درآمدها فراهم خواهد شد. نتایج: این تحقیق نشان می‌دهد که الگوی پویای این تحقیق به سمت الگوی بلندمدت حرکت می‌کند. همچنین، براساس تخمین بلندمدت مشخص شد که با افزایش نرخ رشد محصول ناخالص ملی سرانه حقیقی و افزایش سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی در تولید ناخالص ملی، نابرابری توزیع درآمد کاهش پیدا می‌کند.   1- Auto Regressive Distributed Lag